سه حدیث زیبا و پر محتوا

بسم الله الرحمن الرحیم

سه حدیث زیبا و موثر و پر محتوا از امام جعفر صادق علیه السلام

25 شوال سالروز شهادت پیشوای ششم شیعیان و بنیانگذار مکتب تشیع حضرت امام جعفر ابن محمد الصادق علیه السلام است که به علت شرایط حاکم بر جامعه تبلیغ و تروبج دین را از طریق برگزاری کلاس و تربیت چند هزار شاگرد پی گرفت و بخش عمده ای از احادیث و روایاتی که شیعه به ان افتخار و از ان استفاده می کند از این امام همام روایت شده است که به عنوان گنجینه ای بس عظیم و سرمایه ای بی بدیل قابل دسترسی و بهره برداری است که هر فرد و جمعی می تواند از ان بهره گیرد و سعادت دنیا و عقبای خود را رقم زند.

برای این که قطره ای از این دریای بیکران معارف صادق ال محمد صلوات الله علیهم را گوارای وجود کنیم در ادامه سه حدیث گهربار نقل شده از ان وجود شریف را همراه توضیحاتی تقدیم شیفتگان خاندان عصمت و طهارت و تشنگان کلام معرفت می نمایم و رجاء واثق دارم با عمل به این فرامین پر مضمون خوشبختی حقیقی خود و دیگران را بیمه نماییم.

1. سلام: اولین کلام

سلام یکی از نام های خداوند متعال و اولین کلامی است که وقتی دو نفر به هم می رسند بین انها رد و بدل می شود اما نکته مهم و اموزنده و اثر بخش در این امر پیسدستی در سلام کردن است که در این زمینه ششمین امام معصوم فرموده اند :

البادئ بالسلام اولی بالله و برسوله : کسی که ابتدا سلام کند به خدا و رسولش نزدیکتر است.

امام حسین علیه السلام نیز در کلامی ناب فرموده اند : سلام کردن 70 ثواب دارد که 69 ثواب برای سلام کننده و یک ثواب برای جواب دهنده است. این در حالی است که سلام کردن مستحب و جواب سلام واجب ایت.

پس سعی کنیم همواره در سلام کردن از دیگران پیشی بگیریم تا هم به خدا و رسولش نزدیکتر شویم و هم در معامله ای کوتاه در حد یک کلام سود سرشاری به جیب بزنیم و از ثواب بیشتری بهره ببریم و هم خضوع و فروتنی و دوری از تکبر خود را به نمایش بگذاریم.

2.قران و جوان

حضرت امام جععر صادق علیه السلام درباره جوان مومنی که قران بخواند فرموده اند :

من قرا القران و هو شاب مومن اختلط القران بلحمه و دمه :

هر جوان مومنی که قران بخواند قران با گوشت و خونش امیخته گردد.

و چه توفیقی از این بهتر که قران این نسخه شفا بخش و سعادت افرین با وجود ادمی امیخته شود و اثار پر برکت ان خیر دنیا و اخرت را برایش به ارمغان بیاورد.

و همواره به یاد داشته باشیم:

بود نور ما درجهان نور دین

بود افتخار از کتاب مبین

اگر درس ما درس قرآن بود

دل ما پر از نور ایمان بود

هر آن کس ندارد ز قرآن خبر 

نهال وجودش ندارد ثمر

سپهر جهان طاق ایوان ماست

همه سربلندی ز قرآن ماست

مباش ای جوان مسلمان غمین

به دل نور امید کن جاگزین

زخواب گران خیز و دشمن ببین

یهود و نصارا همه در کمین 

همه در کمین تا که قر آن برند

ز ما غیرت و دین و ایمان برند

الا ای درخشان کتاب خدا 

تویی کیمیا و تویی رهنما

تو بی عیب و نقصی و بی اشتباه

تویی حجت حق تو هستی پناه

تویی نسخه پاک یزدان پاک

به اوج فلک می رسانی زخاک

درود فراوان برای تو باد

همه جان عالم فدای تو باد

1. نماز و شفاعت

مشهور این است که هر فردی مهمترین سفارش خود را در لحظات اخر عمر به عنوان وصیت بیان می کند. درباره امام صادق علیه السلام اورده اند که این امام بزرگوار در واپسین ساعات عمر شریف خویش یارانش را فراخواند و خطاب به انها فرمود :

« إِنَّهُ لَا يَنَالُ شَفَاعَتَنَا مَنِ اسْتَخَفَّ بِالصَّلَاةِ» [1]؛« شفاعت ما شامل كسي كه نماز را سبك بشمارد نمي شود.»

مقصود از سبك شمردن نماز، اين است كه انسان براي نماز ارزش و اهميت لازم و شايسته را قائل نباشد و با وجود داشتن اختيار و قدرت بر خواندن آن نسبت به اين فريضه الهي سستي نمايد.

سبك شمردن نماز داراي مراتب و درجاتي مي باشد كه در آيات و روايات متعددي به اين مراتب و مصاديق سبك شمردن نماز پرداخته شده است؛ كه در اين جا به تعدادي از آن ها اشاره مي نماييم.

1- كساني كه از روي مخالفت با دستور الهي نماز را ترك نمايند.

رسول خدا در توصيه اي فرمودند:«لَا تَدَعِ الصَّلَاةَ مُتَعَمِّداً فَإِنَّ مَنْ تَرَكَهَا مُتَعَمِّداً فَقَدْ بَرِئَتْ مِنْهُ مِلَّةُ الْإِسْلَام» [2]؛«نماز را از روي عمد ترك نكن پس كسي كه از روي عمد نماز را ترك نمايد به تحقيق از امّت اسلامي جدا گرديده است.»

2- مسلماني كه نماز را قبول دارد؛ ولي آن را به جا نمي آورد.

پيامبر خدا درباره اين افراد فرموده اند: اين دسته از امّت اسلامي كه نماز نمي خواند در يكي از دركات جهنم به نام سقر قرار خواهند گرفت [3].

3- مسلماني كه نماز را قبول دارد؛ ولي گاهي آن را به جا مي آورد و گاهي ترك مي كند.

رسول خدا ( صلّي الله عليه و آله ) در خصوص اين دسته از افراد نيز فرموده اند: براي اين گروه از افراد جايگاهي از جهنم به نام«غي» اختصاص داده شده است ( چرا كه خداوند متعال فرموده است ):« فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضاعُوا الصَّلاةَ وَ اتَّبَعُوا الشَّهَواتِ فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَيًّا.»[4]؛«امّا پس از آنان، فرزندان ناشايسته ‏اى روى كار آمدند كه نماز را تباه كردند، و از شهوات پيروى نمودند؛ و به زودى« غي» را خواهند ديد!»

4- تاخير نماز

يكي از بارزترين و شايع ترين مصاديق سبك شمردن نماز اين است كه انسان بدون هيچ عذري نماز خود را به تاخير بيندازد به گونه اي كه يا در آخر وقت خوانده شود و يا به طور كلي نماز قضا گردد.

امام صادق عليه السّلام در تفسير آيه 4 و 5 سوره ماعون كه خداوند متعال فرموده است: فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ الَّذِينَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ فرموده اند: ( مراد از بي اعتنايي به نماز در اين آيه)، تاخير آن از اول وقت بدون عذر است [5].

5- با عجله خواندن نماز

نبي اكرم صلّي الله عليه وآله مي فرمايد:« أَسْرَقُ النَّاسِ فَالَّذِي يَسْرِقُ مِنْ صَلَاتِهِ تُلَفُّ كَمَا تُلَفُّ الثَّوْبُ الْخَلَقُ فَيُضْرَبُ بِهَا وَجْهُهُ» [6]؛« دزدترين مردم كسي است كه به خاطر سرعت و شتاب زدگي از نماز خود كم كند، نماز چنين انساني، هم چون جامه مندرسي در هم پيچيده شده، به صورت او پرتاب مي گردد.»

و در حديث ديگري نقل گرديده مردي در حضور اميرالمؤمنين عليه السّلام نماز خود را با شتاب به جا مي آورد حضرت نگاهي به او كرده و فرمود:چند وقت است اين گونه نماز مي خواني؟ او گفت: مدّت هاست. حضرت فرمود: مثل تو نزد خداوند مثل كلاغ مي باشد ( كه به جاي سجده منقار بر زمين مي كوبد )اگر اين گونه بميري بر غير ملت و دين پيامبر اكرم مرده اي سپس فرمودند: به درستي كه دزدترين مردم كسي است كه ازنمازش بدزدد [7].

6- نماز از روي كسالت و بي حالي

خداوند متعال در وصف اين دسته از نمازگزاران مي فرمايد:«إِنَّ الْمُنافِقينَ يُخادِعُونَ اللَّهَ وَ هُوَ خادِعُهُمْ وَ إِذا قامُوا إِلَى الصَّلاةِ قامُوا كُسالى‏...» [8]؛« منافقان مى‏ خواهند خدا را فريب دهند؛ در حالى كه او آن ها را فريب مى‏ دهد؛ و هنگامى كه به نماز برمى‏ خيزند، با كسالت بر مى‏ خيزند؛...»

7- بي توجّهي و عدم حضور قلب در نماز

امام باقر عليه السّلام در اين باره مي فرمايد:« عَلَيْكَ بِالْإِقْبَالِ عَلَى صَلَاتِكَ فَإِنَّمَا يُحْسَبُ لَكَ‏ مِنْهَا مَا أَقْبَلْتَ‏ عَلَيْهِ وَ لَا تَعْبَثْ فِيهَا بِيَدِكَ وَ لَا بِرَأْسِكَ وَ لَا بِلِحْيَتِكَ وَ لَا تُحَدِّثْ نَفْسَكَ وَ لَا تَتَثَاءَبْ وَ لَا تَتَمَطَّ وَ لَا تُكَفِّر...» [9]؛« بر تو باد توجّه كامل به نمازت، پس همانا، آن مقدار كه در نماز حضور قلب داشته باشي، حساب مي شود، در نماز با دست و سر و ريش خويش بازي مكن، و در نماز با خودت صحبت نكن و خميازه نكش...»

8- به جا نياوردن كامل ركوع و سجود نماز

رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله فرموده:« لَا إِيمَانَ لِمَنْ لَا أَمَانَةَ لَهُ وَ لَا دِينَ لِمَنْ لَا عَهْدَ لَهُ وَ لَا صَلَاةَ لِمَنْ لَا يُتِمُّ رُكُوعَهَا وَ سُجُودَهَا» [10]؛« كسى كه رعايت امانت نكند ايمان ندارد، و كسى كه در بند پيمان نباشد دين ندارد، و كسى كه ركوع و سجده نمازش را كامل انجام ندهد ( مثل اين است كه ) نماز نخوانده است»

9- عدم رعايت آداب نماز

نبي اكرم (صلّي الله عليه و آله ) در روايتي مي فرمايد:« مَنْ أَحْسَنَ صَلَاتَهُ حَتَّى تَرَاهَا النَّاسُ وَ أَسَاءَهَا حِينَ يَخْلُو فَتِلْكَ اسْتِهَانَةٌ» [11]؛«آن كس كه در مقابل مردم با دقت نماز بخواند و در خلوت بدون دقت نمازگزارد به نماز بي اعتنايي كرده است».

10- فراهم نكردن مقدمات نماز قبل از اذان

يكي ديگر از مصاديق سبك شمردن نماز كه در مراتب پائين سبك شمردن نماز به حساب آورده مي شود و در روايات نسبت به آن مذمت شده اين است كه انسان قبل از وقت نماز آماده نماز نباشد مثلا وضوي خود را به تاخير انداخته باشد [12].

پي نوشت :

[1] - الكافي، ج‏3، ص 270

[2] - الكافي، ج‏3، ص 488

[3] - على مشكينى‏، تحرير المواعظ العددية، قم، الهادى‏، 1424 ق‏، هشتم، ص332

[4] - مريم (19)، آيه 59

[5] - وسائل‏ الشيعة، ج4 ص124

[6] - ابن فهد حلى‏، عدة الداعي و نجاح الساعي‏، قم‏، دار الكتاب اسلامى‏، 1407 ق‏، اول ‏، ص 41

[7] - بحارالأنوار، ج81، ص 253

[8] - نساء (4)، آيه 142

[9] - بحارالانوار، ج 84، ص 201

[10] - بحار الأنوار، ج‏69، ص 198

[11] - مستدرك ‏الوسائل، ج3، ص 26

[12] - بحار الأنوار،ج‏2، ص 154

منبع قسمت نماز و شفاعت از ابتدای حدیث تا پایان : كتاب پرسش ها و پاسخ هاي نماز، سيد حسن موسوي (مركز تخصصي نماز)    anvartaha.ir

التماس دعا : ولی اله عرب مختاری

8 تیر 98

09132075540

K-entezar.blogfa.com